ما انسان ها فطرتاً عاشق زیبایی هستیم و این زیبایی برای ما به معنای درک تناسب است. برای مثال انسان زیبا کسی است که دارای اعضایی موزون و هماهنگ با یکدیگر است. خوش خلقی نیز به معنی بهره بردن از سرشت درونی و سجایای زیبا و پسندیده است. بنابراین خلق زیبا نیز مقوله ای از جنس زیبایی است؛ با این تفاوت که در اینجا، سیرت انسان ها و زیبایی، تعادل و تناسب درونی آن مورد توجه قرار می گیرد. خلق زیبا و زشت، موضوع مورد بررسی اخلاق است. اخلاق، به حالتی نفسانی انسان ها گفته می شود. اگر این حالت نفسانی به گونه ای باشد که کارهای زیبا از آن صادر شود، آن را اخلاق خوب و اگر افعال زشت از آن صادر شود، اخلاق بد می گوییم. اندیشمندان مثل هر حوزه دیگری، کلمه اخلاق را نیز از جهت علمی مورد بررسی قرار داده اند. علم اخلاق از این منظر به دو قسمت نظری و عملی تقسیم می شود. زمانی که برای هر یک از اخلاق های بد یا خوب، نمونه و مصادیق مختلف تعریف می کنیم، با اخلاق نظری و توصیفی سروکار داریم. به عبارت دیگر، علم اخلاق نظری انواع خوبی ها و بدی ها را به ما می شناساند. شناختن فضیلت ها و رذیلت ها اگرچه مفید است اما تغییری در زندگی ما بوجود نمی آورد. برای هرگونه رسیدن به حال و زندگی خوب، باید راه کسب فضیلت ها و رفع و دفع بدی ها را بیاموزیم. اخلاق عملی و هنجاری، چنین وظیفه ای را برعهده دارد و شیوه رفتار درست و زیبا را در عرصه های مختلف زندگی به ما می آموزاند. اخلاق کاربردی، همان اخلاق عملی و هنجاری است که در حوزه های خاصی از زندگی فردی و اجتماعی بشری پیاده سازی شده است. اگر به دنبال اخلاقی و انسانی نمودن همه عرصه های زندگی خود از سیاست، گفتگو و پژوهش تا امر جنسی، همسرداری و معیشت هستید، شما نیازی به دانستن فهرستی بلند بالا از فضائل و رذائل اخلاقی ندارید. شما تنها لازم است تا بعد عقلانی و استدلالی خود را در زمینه امور اخلاقی تقویت نمایید و شیوه استدلال اخلاقی در امور روزمره را بیاموزید. همچنین شما باید معیارها و ملاک هایی مشخص برای رفتارهای اخلاقی در قلمروهای مختلف زندگی تان داشته باشید تا در کاربردی کردن توصیه ها و ارزش ها ی اخلاقی به شما کمک نماید. در اختیار قرار دادن این آیین جامع زندگی، کاری است که اخلاق کاربردی برایتان انجام می دهد.
این درس تحت عنوان «آشنایی با آیین زندگی- بخش اول» در 5 جلسه توسط احمد حسین شریفی ارائه شده است. در جلسه نخست این درس به موضوعاتی مقدماتی همچون معنای اخلاق، انواع پژوهش های اخلاقی، تعریف، اهمیت و جایگاه اخلاق کاربردی و تاریخچه آن پرداخته شده است. سایر جلسات این درس به کاربرد ارزش های اخلاقی در حوزه های چهارگانه علم و دانش، پژوهش، انتقاد و کار و معیشت اختصاص داده شده اند. در طول این جلسات، مخاطبان با موضوعات متعددی از قبیل جایگاه دانش اندوزی در اسلام، تأثیر پارسایی بر تعقل، راه نجات از لغزشگاه های دستیابی به علم حقیقی، شیوه های کسب فضایل اخلاقی در کسب دانش، وظایف اخلاقی یک نویسنده، نقش پیش فرض های ارزشی در پژوهش، راه اجتناب از آسیب های اخلاقی در پژوهش، معنای درست نقد، اهمیت و ضرورت نقد، وظایف اخلاقی در مقام انتقاد و پاسخ به نقدهای دیگران، نقش کار در شکل گیری شخصیت، کار از منظر اسلام، کار بعنوان عبادت و رابطه اخلاق نیک و گشایش در رزق آشنا می شوند.
علم اخلاق همچون علم سیاست، نوعی حکمت عملی است؛ بدین معناکه هدفش از شناساندن فضائل و رذایل، صرفا توصیف خوبی ها و بدی ها نیست،