اقتصادایران:لیبرالی یا مقاومتی؟!

«اقتصاد مقاومتی یعنی اقتصادی مستقل، مردمی و مقاوم که با تحریک و تکانه های جهانی و سیاست های کشورهای دیگر زیر و رو نمی شود. این به معنای در لاک خود فرورفتن نیست». وقتی صحبت از اقتصاد مقاومتی می شود، در واقع از نوعی نظام اقتصادی اسلامی متناسب با شرایط زمانه مابعد انقلاب اسلامی ایران سخن گفته می شود. این عبارت به نظریه ای جدید و پیچیده اشاره ندارد. اقتصاد مقاومتی همان وجه اقتصادی آرمان ها و اصول انقلاب اسلامی از قبیل استقلال، مردم سالاری، عزت، جهاد، رفاه، عدالت و پیشرفت می باشد. ما انسان ها در نظر و عمل، به جهت گیری ها و اعمال افراط و تفریطی گرایش بیش تری داریم. این بدان سبب است که برای داشتن تعادل باید دشواری بیش تری را تحمل نمود. برای یک بندباز آسان ترین کار، افتادن به سمت چپ یا راست است. اقتصاد مقاومتی، همان اقتصاد برآمده از انقلاب اسلامی ایران است که نه لیبرالی و نه کمونیستی است. در این اقتصاد، نوعی توازن و تناسب درست مابین نقش دولت و مردم وجود دارد. وجه دیگر تعادل این نظام اقتصادی، استقلال نسبی و همزمان ارتباط با جهان بیرونی است. همان طور که دین داری با پیشرفت دنیوی مکمل یکدیگر هستند، استقلال اقتصادی نیز نه تنها منافاتی با توسعه ندارد بلکه تنها راه پیشرفت اقتصادی پایدار و انسانی است. در سال های اخیر تحریم های ظالمانه و سنگ اندازی های دشمن، مشکلات جدیدی را بر سر راه اقتصاد کشور و معاش مردم ایجاد کرده است. در چنین وضعیتی بود که به خود آمدیم و گفتیم: اقتصادمان، اقتصادی بیمار است، به راستی راهکار رهایی از چنین اقتصادی چیست؟. در این میان، راه حل ساده این است که کم کاری گذشته خود را در استخراج راهبردها و برنامه هایی از مکتب اقتصادی اسلام و پیاده سازی آن ها، به گردن اسلام و انقلاب بیندازیم. این نوعی ظلم به اسلام و انقلاب است، زیرا ما اساساً اصول انقلاب را در اقتصاد پیاده نکرده ایم که تقصیری متوجه آن ها باشد. ادامه این فرافکنی و ظلم به خود و مکتب مان، زمانی رخ می دهد که می گوییم: به نظر می رسد، تنها متد عملی اقتصاد در جهان، اقتصاد لیبرالی است. دست برداشتن از اهداف اسلامی- ایرانی می تواند اقتصاد ایران را از این مشکلات رهایی بخشد. این به معنای پاک کردن صورت مسئله و نوعی پسرفت در عقلانیت و روحیه تعالی خواهی انسان ایرانی است.

این درس تحت «اقتصادایران: لیبرالی یا مقاومتی» در 8 جلسه توسط تنی چند از اساتید ارائه شده است. در جلسه نخست این درس، بحث مفصلی در باب تاریخچه، مؤلفه ها و آثار اقتصاد سرمایه داری و لیبرالی صورت گرفته است. استاد از سویی ایده توسعه یافتگی با کمک کشورهای غربی را یک سراب می داند و از سوی دیگر، معتقد است که هیچ کشوری حتی کشورهای غربی با مدل اقتصاد لیبرالی به توسعه نرسیده اند. در این کشورها نیز اصل بر حمایت از منافع و تولید ملی است. بعد از نگاه انتقادی پیشین، بحثی مبسوط در باب اقتصاد مقاومتی صورت می گیرد. استاد دلایل سلبی و ایجابی اقتصاد مقاومتی را بیان نموده، مؤلفه های آن را در قانون اساسی و بیانات امامین انقلاب دنبال نموده و در نهایت به نحوه برخورد با تحریم ها اشاره می کند. خام فروشی و آسیب های اقتصاد وابسته به نفت و وضعیت مطلوب صنعت و تجارت در اقتصاد مقاومتی از دیگر موضوعات مطرح شده در این درس می باشند.